شپشک برنج که به آن حشره برنج یا سوسک برنج هم گفته میشود، حشرهای ریز قهوهای رنگ با نام علمی Sitophilus oryzae است که به دانههای غلات، به خصوص برنج حمله میکند. این حشره در غلات انبار شده، مانند گندم، ذرت و جو نیز یافت میشود.
آیا شپشک برنج خطرناک است؟
در راههای جلوگیری از شپش زدن برنج اشاره کردیم که این شپشکها سمی نیستند، امّا به دانههای برنج آسیب میرسانند.
شپشک برنج در دانههای برنج سوراخ ایجاد میکند و باعث کاهش کیفیت و ارزش غذایی برنج میشود. آنها به سرعت تکثیر میکنند، به همین سبب در بخش قبل گفتیم که ضروری است برنج را به صورت دورهای بررسی کنید.
با آنکه خود شپشک برنج سمی نیست، امّا میتواند برخی از بیماریهای قارچی را به دانههای برنج منتقل کند.

روشهای از بین بردن شپشک برنج
در صورت مشاهده شپشک محل را به خوبی تمیز کنید.
برنجها را در زیر آفتاب پهن کنید. نور باعث فراری دادن حشرات از داخل برنج میشود. با این حال این کار به مدت طولانی انجام ندهید.
برنج را در سایه یا در زیر کولر پهن کرده و دمای محیط را تا حد امکان کاهش دهید.
اگر میزان برنج شپشک زده کم است، برای از بین بردن آنها از آب جوش استفاده کنید. آب جوش باعث کشته شدن شپشکها و تخم آنها میشود.
جلوگیری از رشد مجدد شپشک برنج
رای اطمینان از تاثیر راههای جلوگیری از شپش زدن برنج و روشهای از بین بردن شپشکها، ضروری است اقداماتی را انجام دهید:
۱- عوض کردن گونی برنج
حتماً گونی برنج را پس از پاک کردن برنجها تعویض کنید. حتی اگر داخل گونی شپشکی دیده نشود، امکان وجود تخم یا لارو آن وجود دارد. در نتیجه از گونی تمیز و نو استفاده کنید.
۲- قرار دادن جعبه کبریت در کیسه برنج
برخی از افراد یکی از راههای جلوگیری از شپش زدن برنج، را قرار دادن جعبه کبریت در کیسه برنج میدادند. بوی گوگرد موجود در کبریت شپشکها را فراری میدهد. امتحان این روش ضرری ندارد.
۳- قرار دادن مواد با بودی تند در کیسه برنج
برخی از افراد نیز موادی مانند فلفل قرمز خشک شده، میخک و سیر را توصیه میکنند. این مواد را در کیسههای پارچهای کوچکی قرار دهید و در بین برنج بگذارید. هر چند این روش فقط برای دور کردن شپشکهای بالغ موثر است و بر تخمها تاثیری ندارد.